کارشناس برجسته روس با تشریح گامهای آمریکا در افغانستان و برخی کشورهای آسیای مرکزی از جمله پایگاهسازی در “مزار شریف”، این اقدامات را در راستای طرح خاورمیانه بزرگ عنوان کرد.در کنفرانسی بینالمللی که با موضوع «ناتو:افسانهها و واقعیتها، درسهایی برای روسیه و جهان» در مسکو برگزار شد کارشناسان به بررسی اهداف و فعالیتهای ناتو در افغانستان و پیامدهای آنها برای منطقه پرداختند.
ایجاد ناامنی دائمی در منطقه اولویت اهداف آمریکا است
به طور کلی ایجاد جو ناامنی همیشگی در منطقه آسیای مرکزی و قزاقستان باید به عنوان یکی از مسائلی تلقی شود که برای ایالات متحده و ناتو اولویت دارد و همسو با این طرح مسائلی که در یک سال و نیم اخیر در زمینه تقسیم افغانستان و تغییر در جغرافیای سیاسی منطقه مطرح شده است نیز مهم تلقی میشوند.طرح تقسیم افغانستان باید در ارتباط با موضوع خروج نیروهای خارجی از این کشور در سال ۲۰۱۴ و همچنین واگذاری مسئولیت حفظ امنیت به ارتش و پلیس افغانستان مورد بررسی قرار گیرد که در این میان کاهش شدت عملیاتهای نظامی به معنی پایان یافتن آنها نبوده و هنوز هیچ چیز مشخص نیست.با تجزیه و تحلیل استراتژی آمریکا و ناتو در منطقه به راحتی میتوان اهداف لازم برای پیادهکردن وضعیت «هرج و مرج کنترل شده» در منطقه را حدس زد.ادامه…..
اهداف اصلی تحولات اوضاع تا پایان سال۲۰۱۱
• فعال کردن نیروهای ضد دولتی و مقاومت در برابر حضور ارتش بیگانه.
• تمایل به کاهش حضور نظامی نیروهای امنیتی بینالمللی.
• کم بودن همیشگی تعداد نیروهای امنیتی افغانستان.
• ناتوانی در ایجاد تعادل منطقهای- نژادی در میان رهبران گروههای سیاسی افغانستان در کوتاه مدت
ظهور نهضتهای اسلامی در ازبکستان و فعالیت سایر گروهای مشابه در ولایتهای شمال شرقی (“تخار”، “قندوز” و “بدخشان”) و تا حدودی در ولایتهای شمالی(“بغلان”، “سمنگان”، “بادغیس” و “فاریاب”).
• پیچیدهتر شدن روابط افغانستان و پاکستان بخصوص در زمینه مسائل مرزی که منجر به درهمآمیختن درگیریهای افغانستان با وضعیت موجود در ولایتهای مرزی شمال غربی و همچنین مناطق وزیرستان و وزیرستان غربی پاکستان.
• فعالتر شدن سازمانهای جداییطلب بلوچ در جنوب افغانستان.
نیروهای اصلی ائتلاف آمریکا و ناتو به شمال افغانستان رفته و در آنجا مستقر خواهند شد جایی که برای آمریکا به یک پایگاه کلیدی فعال نظامی در “مزارشریف” و تا حدودی در کشورهای آسیایی تبدیل شده است.
هدف کلیدی روابط دوجانبه بین “حامد کرزی” و مقامات آمریکایی و تعدادی از کشورهای اروپایی استقرار پایگاه نظامی آمریکا و ناتو پس از سال ۲۰۱۴ میباشد که در این رابطه در سال ۲۰۱۱ نمایندگان وزارت امور خارجه و مقامات نظامی آمریکا مذاکرات فشردهای را با سران تمامی کشور های آسیای مرکزی با محوریت استقرار تأسیسات زیربنایی نظامی آمریکا در این کشورها انجام دادند.
از جمله مهمترین اهداف مورد نظر آمریکا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• گسترش حضور نظامی در فرودگاه بینالمللی مناس در قرقیزستان.
• ایجاد واحدهای نظامی در بخشی از منطقه موسوم به «دره فرغانه» که در قرقیزستان قرار گرفته است (“اوش و “باتکن”).
• ایجاد واحدهای نظامی در “کولاب”، “عینی”، “خراگ” و “مرغاب”(تاجیکستان).
• استفاده از فرودگاه در “مرو”( ترکمنستان).
• استفاده از فرودگاه نظامی “توزل” در “تاشکند”، “چرچیک” در “ترمذ”(کوکایدی)، “خانآباد” و “بخارا”، بازسازی فرودگاههای قدیمی(مثلا فرودگاه” ژاسلیک” در”قره قلپاق”) در ازبکستان.
• استفاده از فرودگاه “آلماتی”، “برالد”، “آرکالیک”(بازسازیشده) و ایجاد پایگاه نظامی در “اکتاو”(قزاقستان).
رسانههای ارتباط جمعی محلی برای فشار بر اذهان عمومی مبنی بر افزایش تهدید کشورهای منطقه از جانب افغانستان پس از سال ۲۰۱۴ میباشند که بخش اعظمی از روند این مذاکرات را تأیید میکند.
همچنین همه عملیاتهای گروههای تروریستی که زیر نظر نیروهای ویژه ایالات متحده آمریکا بخصوص در قرقیزستان و قزاقستان انجام میشوند نیز این مسئله را قوت میبخشد ضمن اینکه فعالیت این گروهها علاوه بر ایجاد بیثباتی در منطقه که منجر به تثبیت حضور نظامی آمریکا میشود، روز به روز افزایش مییابد.
بدون تردید نزدیک بودن منطقه درگیری، بر ازبکستان و قزاقستان تأثیر خواهد گذاشت که روند فعلی وقایع میتواند حضور روسیه در مسائل این منطقه بخصوص در قالب سازمان پیمان امنیت جمعی را به دنبال داشته باشد ضمن اینکه منجر به گسترش درگیریها در سطح منطقه میشود.
این در حالی است که این روند نه در مرحله طرح بلکه در ابعاد واقعی در بخش مناقشات دائمی پروژه “خاور میانه بزرگ” آمریکا در حال انجام میباشد.
ارتباط خانواده “باقیاف” با گروههای سازمانیافته تبهکار
سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۵ دوران اصلاحات مستمر در زمینه نظارت بر قاچاق مواد مخدر بین باندهای سازمانیافته تبهکاری، سیاستمداران مورد حمایت تبهکاران و نهادهای اجرای قانون بود.
یکی از افرادی که نقش اساسی در این زمینه داشت “ژانیش باقیاف” بود به طوریکه وی در دوره نخستوزیری برادرش “قربان بیک باقیاف” سرهنگ اداره پلیس بود و ریاست اداره اصلی حملونقل وزارت کشور قرقیزستان را برعهده داشت.
تا قبل از مارس ۲۰۰۵ در قرقیزستان روند قاچاق مواد مخدر به صورت غیرمتمرکز بود و در انحصار گروههای سیاسی حاکم نبود اما یکسری از قتلهایی را که بلافاصله پس از مارس ۲۰۰۵ اتفاق افتاد باید در رابطه با جریان انحصاریسازی قاچاق مواد مخدر توسط خانواده باقیاف مورد بررسی قرار بگیرد.
بیشک ژانیش باقیاف (برادر رئیس جمهور) و”ماکسیم باقیاف” (پسر رئیس جمهور) در این جریان نقش عمدهای داشتند و این ۲ نفر از طریق سیستم بانکی- اعتباری تحت کنترل( که مستقیما با “برزوفسکی” در ارتباط بود) پول را به حساب اعضای خانواده خود در خارج از کشور میفرستادند و یا در سایر معاملات تبهکارانه سرمایهگذاری میکردند و از این طریق اقدام به پولشویی میکردند.
در اکتبر سال ۲۰۰۹ باقیاف رئیس جمهور قرقیزستان با فرمان خود آژانس مبارزه با مواد مخدر این کشور را منحل کرد البته در طول شش ماه پس از صدور این فرمان آژانس جهانی مبارزه با مواد مخدر اقداماتی را به عمل آورد و از انتقال محموله بزرگی از مواد مخدر به روسیه جلوگیری کرد.
به عنوان مثال محمولهای به وزن ۲۰۰ کیلوگرم تریاک و به ارزش ۳ میلیون یورو با اقدامات مناسب آژانس مبارزه با مواد مخدر قرقیزستان در خاک روسیه کشف و ضبط شد.
آژانس مبارزه با مواد مخدر در ابتدا با حمایتهای بخش “مبارزه با مواد مخدر و جنایت” سازمان ملل تأسیس شد و بخش اصلی اعتبارات آن نیز از جانب ایالات متحده تخصیص داده میشد که این بودجه در ژوئن۲۰۰۹ بلافاصله پس از امضای تفاهمنامه ایجاد “مرکزحمل و نقل ترانزیتی” خود در فرودگاه بینالمللی مناس قطع شد.
در این زمان روسیه ابتکار عمل نشان داد و مقامات این کشور تصمیم گرفتند اعتبارات مورد نیاز آژانس مبارزه با مواد مخدر قرقیزستان را تأمین کنند.
این در حالی بود که در آگوست ۲۰۰۹ نشست رهبران سازمانهای امنیتی کشورهای عضو ” سازمان پیمان امنیت جمعی” که با قاچاق مواد مخدر مبارزه میکند در “اسیک کول” برگزار شد.
در این نشست “ویکتور ایوانف” رئیس سازمان مبارزه با مواد مخدر فدراسیون روسیه رسما اعلام کرد که “ولادیمیر پوتین” نخست وزیر روسیه ریاست وزارت کشور را به “سرگی لاوروف” و ریاست وزارت دارایی را به “الکسی کودرین” که عملا مسائل مربوط به تخصیص اعتبار به آژانس مبارزه با مواد مخدر قرقیزستان را برعهده دارد، واگذار کرد.