جنبش‌های مردمی باعث ظهور جدی و تقویت گفتمان مردم‌سالاری در جهان عرب در طی یک سال گذشته شده است؛ گفتمانی که مورد پذیرش برخی بازیگران منطقه‌ای مانند عربستان سعودی قرار ندارد و می‌تواند با ایجاد چالش‌های متعدد حتی در بلندمدت بقای نظام‌های سیاسی اقتدارگرا و غیرمردمی را با خطراتی جدی روبرو کند. به رغم تکثر راهبردهای کشورهای پادشاهی و محافظه‌کار شورای همکاری خلیج فارس به‌خصوص عربستان سعودی در قبال تحولات منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، نگرانی و مقابله دولت سعودی با گسترش گفتمان مردم‌سالاری در سطح منطقه‌ای تا حد زیادی آشکار به‌نظر می‌‌رسد. در مطلبی که قبلاً از سوی نویسنده ارائه شد، به دلایل و چرایی مواجهه عربستان سعودی با گفتمان مردم‌سالاری در جهان عرب پرداخته شد؛ اما در اینجا می‌خواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که دولت سعودی در مقابله با گسترش و تقویت گفتمان مردم‌سالاری در منطقه از چه رویکردهایی استفاده می‌کند؟ به‌نظر می‌رسد در پاسخ به این پرسش می‌توان به دو رویکرد اصلی سعودی‌ها برای مواجهه با گفتمان مردم‌سالاری اشاره نمود: یکی ایجاد چالش در برابر گفتمان مردم‌سالاری و حاملان و حامیان این گفتمان در سطوح مختلف منطقه‌ای، و دیگری تلاش برای تغییر منازعات گفتمانی در خاورمیانه و شمال آفریقا.

اول: ایجاد چالش در مقابل گفتمان مردم‌سالاری و حاملان و حامیان آن
اولین رویکرد دولت سعودی آن است که گفتمان مردم‌سالاری را در جهان عرب با چالش‌های اساسی مواجهه سازد تا بدین وسیله از گسترش، تقویت، و تثبیت آن و یا حداقل تبدیل شدن مردم‌سالاری به گفتمان مسلط و برتر در سطح منطقه جلوگیری کند. در این راستا، سعودی‌ها تلاش می‌کنند تا از یک سو گفتمان اقتدارگرایی سنتی را به‌عنوان گفتمان مقابل مردم‌سالاری، به‌عنوان گزینه‌ای اساسی حفظ نموده و آن را تقویت کنند. این گفتمان در قالب ساختارهای سیاسی پادشاهی معنا و مفهوم یافته و سعودی‌ها به دنبال آنند که کارآمدی و مفید بودن پادشاهی‌ها را با ارتقاء خدمات اقتصادی و اجتماعی و همچنین تأکید بر عنصر ثبات سیاسی و اجتماعی اینگونه ساختارها برجسته نمایند. ممانعت از تغییر دموکراتیک اساسی در بحرین و تا حدی حفظ و یا مدیریت تحولات یمن در این راستا بوده و حتی در صورت نیاز به تغییر، دولت سعودی به اشاعه الگوی مردم‌سالاری عمومی معتقد نیست، بلکه مانند یمن مدیریت تغییر از طریق نوعی نخبه‌گرایی و توافق احزاب و گروه‌ها با بازیگران خارجی را مورد حمایت قرار می‌دهد. اما مهم‌تر کوشش‌هایی است که سعودی‌ها به عمل می‌آورند تا حاملان گفتمان مردم‌سالاری، یعنی احزاب و گروه‌های طرفدار مردم‌سالاری را تضعیف یا تخریب کنند که اقدامات در سطح فردی و گروهی را شامل می‌شود و از طریق ابزارهای مالی و یا سیاسی مانند عناصر و ساختارهای رژیم گذشته، این تلاش‌ها مدیریت می‌شود. اما فراتر از سطح داخلی مواجهه سعودی‌ها با حامیان گفتمان مردم‌سالاری، در سطح منطقه‌ای که به صورت منازعات و موازنه‌سازی‌های منطقه‌ای نمودار می‌شود نیز بخش مهمی از تلاش‌های سعودی‌ها در این راستاست.